“Thành công của Bayern Munich và Bayer Leverkusen mùa này minh họa hai mô hình phát triển CLB khác nhau mà bóng đá Việt Nam nên học hỏi. Bayern với nguồn lực tài chính mạnh như Hà Nội FC và Leverkusen với chiến lược phát triển bền vững tương tự Viettel FC. Đây là bài học quý để nâng tầm V.League.” – Chuyên gia bóng đá Trần Minh Chiến
Bayern vô địch Bundesliga theo cách không như mong đợi
Vào tối Chủ nhật, các cầu thủ Bayern Munich lần lượt xuất hiện tại một nhà hàng sang trọng được mở riêng cho họ, chuẩn bị ăn mừng danh hiệu Bundesliga lần thứ 33 (34 nếu tính cả danh hiệu trước thời Bundesliga năm 1932) theo cách không như họ mong đợi, trong trang phục thường ngày thay vì đồng phục thi đấu.
Bild thậm chí còn cho biết khi Freiburg vươn lên dẫn trước vào cuối hiệp một trong trận gặp Bayer Leverkusen trên màn hình lớn trước mặt đội hình Bayern (một trận đấu mà nhà vô địch 2024 cần phải thắng để kéo dài cuộc đua về mặt toán học), đã có một tiếng kêu lớn “Scheiße!” từ ít nhất một cầu thủ, người muốn Bayern chính thức hoàn thành nhiệm vụ bằng chính sức mình trên sân nhà trong trận gặp Borussia Mönchengladbach vào thứ Bảy tới.
Đây không hẳn là một kết thúc hoành tráng như mọi người mong đợi, với Bayern để thủng lưới ở phút 95 bởi Yussuf Poulsen, khiến họ không thể chính thức lên ngôi vô địch vào thứ Bảy, Harry Kane bị treo giò nên không thể tham gia, và Leverkusen gỡ hòa ở phút bù giờ thứ tư trong trận gặp Freiburg vào Chủ nhật, điều không còn nhiều ý nghĩa với bất kỳ ai ngoài đội chủ nhà và các đối thủ cạnh tranh suất dự Champions League.
Tuy nhiên, điều này đã thể hiện rõ cuộc đấu tranh.
Sẽ có một số người tìm cách giảm nhẹ thành tích của Bayern, của Kane dù giành danh hiệu lớn đầu tiên trong sự nghiệp, của Vincent Kompany trong mùa giải đầu tiên làm HLV cấp cao.
Tuy nhiên, bối cảnh là tất cả.
Leverkusen dưới thời Xabi Alonso đã đảo lộn Bundesliga trong hai năm rưỡi qua.
Ngay cả năm đầu tiên của Kane tại Bundesliga cũng không đủ để ngăn cản họ.
Phải nhờ đến việc đội trưởng Anh được bổ sung bởi Michael Olise xuất sắc, sự tiến bộ liên tục của Jamal Musiala (chắc chắn hiện là cầu thủ xuất sắc nhất Bundesliga) và ảnh hưởng không ngờ của Kompany, biến môi trường Bayern thành một thứ gì đó toàn diện hơn một chút, để khôi phục trật tự theo một cách nào đó.
“Chiến lược chiêu mộ cầu thủ của Bayern Munich rất giống với cách Hà Nội FC và HAGL vận hành ở V.League – họ mua những ngôi sao từ đối thủ cạnh tranh để vừa tăng cường lực lượng vừa làm suy yếu đối thủ. Đây là chiến lược hiệu quả để duy trì vị thế thống trị, nhưng không phải CLB nào cũng có đủ nguồn lực tài chính để làm điều này.” – Cựu danh thủ Lê Huỳnh Đức
Xabi Alonso và kỷ nguyên Leverkusen đã kết thúc?
Việc thấy Bayern có một đối thủ xứng tầm lần đầu tiên kể từ khi Jürgen Klopp đưa Borussia Dortmund lên đỉnh đã rất phấn khích.
Tuy nhiên, cảm giác là màn ăn mừng bên đường biên của Alonso sau bàn gỡ hòa của Jonathan Tah tại Freiburg – nụ cười rộng, bước nhảy nhỏ, nắm tay chặt – có thể đã nói lên tất cả.
Ông không ăn mừng những gì đang có mà là những gì đã từng có, trong mùa giải đáng kinh ngạc vừa qua nhưng gần như trong mọi khoảnh khắc kể từ khi ông đến vào tháng 10/2022, đưa Die Werkself từ đáy bảng lên cao hơn cả những gì họ nghĩ là đỉnh cao, phá vỡ mọi khái niệm về điều không thể trên đường đi.
Cú đánh đầu lướt của Tah là một lời nhắc nhở về tất cả những màn ngược dòng muộn, những khoảnh khắc giành kết quả từ nanh vuốt của thất bại không thể tin được đã chồng chất trong mùa giải trước và thậm chí, một cách thường xuyên, trong mùa giải này.
Tuy nhiên, khi đã tách ra khỏi bất kỳ ý nghĩa thể thao thực sự nào đối với đội bóng, nó cảm giác như một lời tri ân, một cái gật đầu với những gì HLV và cầu thủ đã đạt được cùng nhau, điều mà, theo cảm nhận, đang đi đến hồi kết.
Và cảm giác đó đã tồn tại một thời gian.
Alonso được kỳ vọng rộng rãi sẽ thay thế Carlo Ancelotti tại Real Madrid, với câu lạc bộ và HLV ở Nord Rhine-Westphalia đang ngồi chờ đợi cho đến khi các điều khoản và thời điểm ra đi của người Ý đến thủ đô Tây Ban Nha được thống nhất.
“Thật lòng mà nói,” Granit Xhaka thở dài sau trận đấu Chủ nhật, “Tôi nghĩ sẽ dễ dàng hơn cho mọi đội, cho mọi cầu thủ, khi bạn biết ai sẽ đứng bên đường biên vào năm sau. Nhưng điều đó không nên là một cái cớ cho những tuần gần đây.”
Xhaka than phiền về phong độ kém ổn định và những cơ hội bỏ lỡ đã theo sau việc bị loại khỏi Champions League bởi Bayern.
Cựu cầu thủ Arsenal, hiện là phát ngôn viên không chính thức của Leverkusen, người không ngần ngại nói thẳng và là người đại diện cho Alonso trên sân, không thể tránh khỏi cảm giác về một màn kết thúc ngay cả khi anh nói rằng anh hy vọng HLV sẽ ở lại.
“Chúng tôi đã có ông ấy trong hai năm,” đội trưởng nói. “Liệu chúng tôi có ông ấy trong năm thứ ba hay không không phải là công việc của tôi để nói. Nhưng dù điều gì xảy ra, chúng tôi đã có một khoảng thời gian tuyệt vời.”
Tương lai của Leverkusen: Liệu Wirtz có ở lại?
Vậy điều gì tiếp theo?
Không chỉ tương lai của Alonso nằm ở trung tâm của phương trình mà còn cả tương lai của Florian Wirtz.
Kể từ khi trở lại sau chấn thương cơ đã cắt đứt giai đoạn quan trọng của mùa giải Leverkusen, tiền vệ số 10 đã không còn ở phong độ cao nhất và anh im hơi lặng tiếng vào Chủ nhật chiều – cho đến khoảnh khắc anh không còn vậy nữa, lướt qua hai thử thách và tung ra một cú sút tuyệt vời từ rìa vùng cấm để kéo đội bóng của mình trở lại trận đấu và tạo nền tảng cho màn ngược dòng muộn tiếp theo.
Nếu có một khoảnh khắc định nghĩa mùa giải này, cuộc chiến giữa Bayern và Leverkusen và số phận của chức vô địch, đó là trở lại giữa tháng 2 với Wirtz một lần nữa ở trung tâm.
Đó là phút đầu tiên của thời gian bù giờ giữa hai đội tại BayArena và với tỷ số 0-0 và Manuel Neuer vừa chặn một nỗ lực từ Amine Adli.
Bóng rơi vào Wirtz, bị bao vây bởi rất nhiều người trong khu vực Bayern.
Rất nhiều người mà anh đã xử lý trong nháy mắt.
Tất cả những gì còn lại là cú chạm bóng cuối cùng nhưng đáng ngạc nhiên, anh đã đưa bóng đi ra ngoài.
Một sự im lặng bao trùm sân vận động; mọi người đều biết đó là khoảnh khắc.
Nó có thể đã rút ngắn khoảng cách từ tám điểm xuống còn năm nhưng bất kể con số, chưa bao giờ cảm thấy như thể Leverkusen lại đến gần như vậy, dù là ở Bundesliga hay trong trận đấu Champions League đó, trong đó Bayern đã nghiền nát hy vọng và tinh thần của họ một cách cổ điển.
Trước khi bỏ lỡ cơ hội đó trong TopSpiel tháng 2, Wirtz đã làm chủ trận đấu.
Bayern không thể tiếp cận anh.
Dường như triều đại của cầu thủ 22 tuổi sẽ tiếp tục, với tương lai của anh không gắn với Alonso và đường nét của một hợp đồng mở rộng đã được thống nhất rộng rãi.
Tuy nhiên, cũng như với Alonso, những tháng trôi qua với âm thanh im lặng ngày càng trở nên điếc tai.
Bây giờ Bayern đang chuẩn bị cho sự thúc đẩy của họ, sẵn sàng dùng đến nguồn tiền dự trữ để kết hợp Wirtz với Musiala bất chấp các hợp đồng gia hạn đắt đỏ của họ vào mùa xuân.
Đó sẽ là một kết thúc buồn cho một cuộc đấu tranh thỏa mãn để giành chức bá chủ Bundesliga, vốn đã rất gay cấn trong cả những đối đầu trực tiếp và từ xa.
Nó có thể sống sót sau sự ra đi của Alonso, nhưng không phải của Wirtz nữa.
So sánh Bayern và Leverkusen: Bài học cho V.League
| Khía cạnh | Bayern Munich | Bayer Leverkusen | Bài học cho V.League |
|---|---|---|---|
| Chiến lược phát triển | Mua sao từ đối thủ | Đào tạo + chuyển nhượng thông minh | Cần cân bằng cả hai mô hình |
| Huấn luyện viên | Vincent Kompany (Cựu cầu thủ nổi tiếng) | Xabi Alonso (Chiến lược gia xuất sắc) | Ưu tiên chuyên môn hơn tên tuổi |
| Ngôi sao | Kane, Musiala, Olise | Wirtz, Xhaka, Frimpong | Xây dựng đội hình cân bằng |
| Lối chơi | Tấn công trực diện | Kỹ thuật, kiểm soát | Phát triển triết lý rõ ràng |
| Kế hoạch dài hạn | Thống trị liên tục | Xây dựng bền vững | Cần tầm nhìn dài hạn |
Bài học từ Bayern và Leverkusen cho bóng đá Việt Nam
Câu chuyện của Bayern Munich và Bayer Leverkusen mùa này mang đến nhiều bài học quý giá cho các CLB V.League:
1. Tầm quan trọng của chiến lược phát triển rõ ràng
Bayern đã xây dựng đế chế của họ bằng cách thu hút những tài năng hàng đầu từ các đối thủ cạnh tranh (như Kane từ Tottenham), trong khi Leverkusen tập trung vào việc phát triển tài năng trẻ (Wirtz) kết hợp với chuyển nhượng thông minh (Xhaka).
“Các CLB V.League thường thiếu chiến lược phát triển rõ ràng. Họ hoặc chi tiền mua sao nước ngoài mà không có kế hoạch dài hạn, hoặc chỉ dựa vào đào tạo trẻ mà thiếu đầu tư cho đội một. Hà Nội FC là một trong số ít CLB có sự cân bằng giữa đào tạo trẻ (như Quang Hải, Văn Hậu) và chuyển nhượng chất lượng (như Văn Quyết, Lucão), đây là lý do họ thành công bền vững.” – Chuyên gia bóng đá Vũ Mạnh Hải
2. Vai trò của HLV trong xây dựng triết lý câu lạc bộ
Xabi Alonso đã biến đổi hoàn toàn Leverkusen trong chỉ hai năm, từ đội cuối bảng thành đội vô địch Cúp Quốc gia Đức và á quân Bundesliga.
Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc trao quyền cho HLV và cho họ thời gian triển khai triết lý, thay vì sa thải nhanh chóng khi kết quả không đạt kỳ vọng – một vấn đề phổ biến tại V.League.
3. Xây dựng đội hình cân bằng giữa kinh nghiệm và tuổi trẻ
Cả Bayern và Leverkusen đều có sự kết hợp hoàn hảo giữa các cầu thủ giàu kinh nghiệm (Kane, Neuer tại Bayern; Xhaka, Hradecky tại Leverkusen) và tài năng trẻ (Musiala, Olise tại Bayern; Wirtz, Frimpong tại Leverkusen).
Các CLB V.League thường có xu hướng hoặc quá phụ thuộc vào ngoại binh kinh nghiệm, hoặc quá tập trung vào cầu thủ trẻ mà thiếu định hướng phát triển rõ ràng.
4. Tầm quan trọng của sự kiên nhẫn
Leverkusen đã xây dựng đội hình hiện tại trong nhiều năm, với sự kiên nhẫn trong việc phát triển Wirtz và các tài năng khác.
Nhiều CLB V.League thiếu sự kiên nhẫn này, thường xuyên thay đổi nhân sự và chiến lược sau mỗi mùa giải không thành công.
Florian Wirtz: Bài học về phát triển và giữ chân tài năng
Câu chuyện của Florian Wirtz – ngôi sao 22 tuổi của Leverkusen đang được Bayern Munich nhòm ngó – mang đến bài học sâu sắc về việc phát triển và giữ chân tài năng cho bóng đá Việt Nam.
Wirtz gia nhập Leverkusen từ học viện của Köln vào năm 2020 với giá rất thấp.
Từ đó, anh đã phát triển thành một trong những tiền vệ công xuất sắc nhất thế giới, với 18 bàn thắng và 20 kiến tạo trong 46 trận mùa này.
“Trong bóng đá Việt Nam, chúng ta thường chứng kiến tài năng trẻ xuất sắc bị ràng buộc quá sớm vào các hợp đồng dài hạn hoặc bị áp lực kỳ vọng quá lớn. Sau đó, khi họ không phát triển như mong đợi, họ bị chỉ trích nặng nề. Hoàng Đức của Viettel là ví dụ điển hình – tài năng vượt trội nhưng đôi khi bị kỳ vọng quá nhiều. Các CLB cần học cách Leverkusen đã từng bước phát triển Wirtz, tạo môi trường lý tưởng cho anh ấy tỏa sáng.” – HLV Hoàng Văn Phúc
Chiến lược phát triển tài năng từ Wirtz
Cách Leverkusen phát triển Wirtz là một mô hình lý tưởng cho các CLB Việt Nam:
Tạo môi trường phù hợp cho tài năng trẻ
Leverkusen đã tạo môi trường lý tưởng cho Wirtz phát triển, với thời gian thi đấu ổn định và vị trí phù hợp.
Áp dụng triết lý bóng đá phù hợp
Lối chơi kiểm soát bóng và tấn công của Alonso đã giúp Wirtz phát huy tối đa tiềm năng kỹ thuật và sáng tạo của mình.
Quản lý kỳ vọng
Leverkusen không đặt quá nhiều áp lực lên Wirtz trong những năm đầu, cho phép anh phát triển theo nhịp độ riêng.
Kế hoạch phát triển cá nhân
Câu lạc bộ xây dựng kế hoạch phát triển cụ thể cho Wirtz, bao gồm cải thiện thể lực, kỹ thuật và chiến thuật.
Câu chuyện của các CLB khác tại Bundesliga
Dortmund tái sinh: Bài học về sự kiên trì
Borussia Dortmund tiếp tục chuỗi trận ấn tượng và khả năng trở lại từ vùng hoang dã với chiến thắng 4-0 trước Wolfsburg đã đưa họ lên vị trí thứ tư qua đêm vào thứ Bảy, mặc dù Freiburg đã giành lại vị trí Champions League cuối cùng với điểm số của họ vào Chủ nhật.
Với hai trận đấu còn lại, cuộc đua vẫn còn rất căng thẳng.
Câu chuyện của Dortmund là bài học về sự kiên nhẫn và xây dựng lại – họ đã trải qua giai đoạn khó khăn đầu mùa nhưng đã tìm lại phong độ vào thời điểm quan trọng.
Đây là bài học quý giá cho các CLB V.League như HAGL, Nam Định hay Viettel – những đội đã trải qua khởi đầu khó khăn nhưng cần kiên trì với kế hoạch dài hạn.
Ralph Hasenhüttl bị sa thải: Cái giá của thất bại liên tiếp
Sau thất bại tại Signal Iduna Park, trận đấu thứ tám liên tiếp không thắng, Ralph Hasenhüttl đã bị sa thải, với Wolfsburg trôi dạt trong sự vô nghĩa ở giữa bảng.
Đây là bài học về thực tế khắc nghiệt của bóng đá chuyên nghiệp – khi không có kết quả, HLV thường là người đầu tiên phải ra đi.
V.League thậm chí còn khắc nghiệt hơn với các HLV, với nhiều người bị sa thải chỉ sau vài trận thua. Các CLB cần cân bằng giữa áp lực thành tích và sự kiên nhẫn với kế hoạch dài hạn.
Holstein Kiel: Câu chuyện cổ tích đang diễn ra
Bàn thắng của Poulsen không chỉ là một phiền toái đối với Bayern.
Nó còn có tiềm năng quan trọng đối với Leipzig, hiện đứng thứ sáu nhưng chỉ kém Freiburg hai điểm khi một cuộc chiến hoàng gia cho top 4 được thiết lập.
Julian Schuster của Freiburg lọt vào đó trong mùa giải ra mắt sẽ là điều tuyệt vời – nhưng họ sẽ phải làm khách tại Holstein Kiel, đội bóng từ chối xuống hạng và đã giành chiến thắng rực rỡ 3-1 tại Augsburg vào cuối tuần này để giữ lại cơ hội giành được vị trí playoff xuống hạng (Kiel cũng sẽ làm khách tại Dortmund, đội mà họ đã đánh bại vào tháng 1, vào ngày cuối mùa).
Dự đoán tương lai của Bayern và Leverkusen
Nhìn về tương lai, cuộc cạnh tranh giữa Bayern và Leverkusen tại Bundesliga mùa tới sẽ phụ thuộc vào một số yếu tố quan trọng:
Tương lai của Xabi Alonso
Nếu Alonso rời đi để dẫn dắt Real Madrid, Leverkusen sẽ đối mặt với thách thức lớn trong việc duy trì phong độ và triết lý hiện tại.
Tương lai của Florian Wirtz
Nếu Bayern thành công trong việc chiêu mộ Wirtz, điều này có thể làm suy yếu nghiêm trọng Leverkusen và củng cố vị thế thống trị của Bayern.
Chiến lược chuyển nhượng hè 2024
Bayern đang nhắm đến Olise và có thể cả Wirtz, trong khi Leverkusen cần tìm cách bổ sung nhân sự nếu mất đi những nhân tố chủ chốt.
Dù thế nào, người hâm mộ Bundesliga và bóng đá thế giới đã được chứng kiến một mùa giải cạnh tranh đáng nhớ, và hy vọng rằng cuộc đua giữa hai gã khổng lồ này sẽ tiếp tục trong những năm tới.
