“Sự hồi sinh ngoạn mục của Birmingham City là một mô hình tuyệt vời cho các CLB V-League sau những thời điểm khủng hoảng. Họ đã biến nghịch cảnh thành cơ hội với tầm nhìn dài hạn, đầu tư đúng đắn và chiến lược phát triển bền vững. Đây chính là cách Sài Gòn FC hay HAGL nên làm sau những giai đoạn khó khăn.” — Nguyễn Hồng Sơn, chuyên gia bóng đá Việt Nam
Từ vực thẳm đến đỉnh cao: Hành trình vô địch League One
Vào ngày đầu tiên nhận việc, khi Chris Davies tham quan sân St Andrew’s lần đầu tiên vào mùa hè năm ngoái, HLV của Birmingham City đã choáng váng trước một thống kê đáng báo động từ nhà sử học câu lạc bộ, Malcolm McHenry: không đội bóng nào thua nhiều trận hơn trong năm mùa giải trước đó.
Birmingham đã xuống hạng League One một tháng trước đó sau khi lao đao một thời gian dài.
“Khi bạn nghe điều gì đó như vậy, nó rất mạnh mẽ vì bạn nghĩ: ‘Wow, có 92 đội bóng’,” Davies nói.
“Mọi người đã phải chịu đựng quá nhiều… Tôi cho rằng tôi đã thấy cơ hội để thay đổi điều đó và mùa giải này chúng tôi đã thắng nhiều trận hơn bất kỳ đội bóng nào khác trong cả nước.”
Thống kê ấn tượng của nhà vô địch League One
Thật là một sự thay đổi ngoạn mục.
Birmingham, nhà vô địch vượt trội, đã trở lại Championship ngay lần đầu tiên và hiện đã đạt 30 chiến thắng tại giải đấu và còn tiếp tục.
Chỉ có Leeds ghi nhiều bàn thắng hơn Birmingham mùa này trong bốn giải đấu hàng đầu và chỉ có Arsenal, Leeds và Burnley thủng lưới ít hơn.
“Tôi bước vào một câu lạc bộ đang cảm thấy chán nản. Mọi người đều thất vọng và ai cũng chỉ lo cho bản thân. Có một sự lo lắng thực sự khắp nơi nhưng đằng sau đó là một sự lạc quan rằng có thể có một sự khởi đầu mới.” — Chris Davies, HLV trưởng Birmingham City
Bí quyết thành công và bài học cho bóng đá Việt Nam
Vai trò của nhà đầu tư và tầm nhìn dài hạn
Chủ sở hữu người Mỹ, Knighthead Capital Management, đứng đầu là Tom Wagner, đứng sau sự phục hưng nhanh chóng nhưng lại có tham vọng dài hạn.
Họ đặt mục tiêu tái tạo khu vực Bordesley địa phương, nơi họ dự định xây dựng một khu thể thao trị giá 3 tỷ bảng với sân vận động 60.000 chỗ ngồi mà cuối cùng, họ hy vọng, sẽ tổ chức các trận đấu Champions League.
Hiện tại, họ đang tiến từng bước một.
| CLB | Chiến lược phục hưng | Thành tích | Bài học cho V-League |
|---|---|---|---|
| Birmingham City | Đầu tư mạnh vào cầu thủ và cơ sở hạ tầng | Vô địch League One với 30+ chiến thắng | Kết hợp đầu tư với tầm nhìn dài hạn |
| HAGL (2019-2021) | Mời HLV Kiatisak, đầu tư vào lứa cầu thủ trẻ | Từ suýt xuống hạng đến á quân V-League | Kiên nhẫn với chiến lược phát triển |
| Hà Nội FC (2016) | Xây dựng đội hình trẻ kết hợp kinh nghiệm | Vô địch V-League nhiều mùa liên tiếp | Phát triển bền vững dựa trên nền tảng trẻ |
| Nam Định (2022-nay) | Đầu tư vừa phải, xây dựng văn hóa CLB | Từ suýt xuống hạng đến top đầu V-League | Phát triển dựa trên cộng đồng fan |
Những quyết định mang tính đột phá
Quyết định thay thế John Eustace bằng Wayne Rooney, người bị sa thải sau 83 ngày, đã thất bại nặng nề nhưng đó là một ngoại lệ.
Việc thăng hạng đóng vai trò như một sự chuộc lỗi.
Ban lãnh đạo trước đây vắng mặt và không quan tâm.
Knighthead đã giải quyết sự bỏ bê ngay khi đến vào tháng 7/2023, chi 1 triệu bảng cho sân cỏ và sửa chữa những vòi sen bị hỏng trong phòng thay đồ.
“Điều này rất giống với câu chuyện của CLB TP.HCM khi có sự đầu tư của Công Vinh vào năm 2017. Từ một đội bóng yếu kém, họ nhanh chóng vươn lên vị trí á quân V-League sau khi cải thiện cơ sở vật chất và chiêu mộ những cầu thủ chất lượng. Tuy nhiên, khác với Birmingham, họ đã không duy trì được sự phát triển này do thiếu tầm nhìn dài hạn.” — Trần Minh Chiến, cựu HLV CLB TP.HCM
Sức hút của thương hiệu và ngôi sao
Tom Brady, nhà vô địch Super Bowl bảy lần, là một cổ đông thiểu số với cổ phần 3,3% và mùa này là chủ đề của một loạt phim tài liệu hậu trường Amazon Prime sẽ phát sóng vào mùa hè này.
Brady đã mời David Beckham làm khách trong chiến thắng vào tháng 9 trước Wrexham, một câu lạc bộ khác liên quan đến những người nổi tiếng hạng A.
Tất cả những tiếng chuông và còi này đều nói về bức tranh lớn hơn.
“Các CLB V-League có thể học hỏi cách Birmingham thu hút sự chú ý toàn cầu thông qua việc kết nối với những nhân vật nổi tiếng. HAGL từng làm điều này rất tốt với Công Phượng và Xuân Trường, tạo nên cơn sốt truyền thông giúp thu hút người hâm mộ và nhà tài trợ.” — Đào Huy Cường, chuyên gia truyền thông thể thao
Vai trò của HLV Chris Davies và bài học về lãnh đạo
Kinh nghiệm quý báu từ những CLB hàng đầu
Birmingham coi việc bổ nhiệm Davies là một thương vụ thành công lớn.
Ông chuyển sang làm HLV sau khi giải nghệ cầu thủ ở tuổi 19 tại Reading do bệnh lý viêm khớp ở chân.
Quá trình thẩm định kỹ lưỡng mang lại những đánh giá tuyệt vời và Birmingham cảm thấy người đàn ông 40 tuổi này có thể thực hiện phong cách chơi dựa trên kiểm soát bóng mà họ mong muốn, với sự nhấn mạnh vào các đường vào khu vực cuối sân và những cầu thủ chạy chỗ về phía trước.
Birmingham đã kiểm soát bóng trung bình 67%, nhiều nhất trong số bất kỳ đội bóng nào trong bốn giải đấu hàng đầu.
“Ông ấy không chỉ đặt bóng và các cọc trên sân… ông ấy đã huấn luyện một số cầu thủ giỏi nhất thế giới tại các câu lạc bộ hàng đầu, và ông ấy đã dẫn dắt những buổi tập đó,” Gardner nói.
“Chris đã ở đó, nơi bạn được kỳ vọng sẽ giành chiến thắng… ông ấy đã trải qua 69 trận bất bại tại Celtic [từ tháng 5/2016 đến tháng 12/2017]. Vấn đề là làm thế nào bạn chuẩn bị cho cầu thủ của mình.”
Chiến lược chuyển nhượng thông minh
Việc xuống hạng đã kích hoạt sự thay đổi, với 22 cầu thủ ra đi và 20 cầu thủ đến trong suốt mùa giải.
Việc có được hồ sơ đúng cũng rất quan trọng.
Birmingham, theo ước tính của Gardner, liên tục theo dõi khoảng 3.000 cầu thủ trong cơ sở dữ liệu của họ.
“Tôi đã ký hợp đồng với ba cầu thủ từ Rangers và một từ Celtic, bởi vì họ đã quen với việc đối mặt với mức độ giám sát đó mỗi tuần,” Davies nói, ám chỉ Ben Davies, Kieran Dowell, Scott Wright và Tomoki Iwata.
“Đây là điều mà các CLB V-League thường bỏ qua. Thay vì đánh giá kỹ lưỡng tính cách, khả năng thích nghi và phong cách chơi của cầu thủ ngoại, nhiều đội chỉ dựa vào thống kê hoặc video ngắn, dẫn đến nhiều thương vụ thất bại. Hà Nội FC là một ví dụ tốt khi họ đã nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi ký hợp đồng với Bruno hay Văn Quyết.” — Trương Việt Hoàng, cựu HLV CLB Viettel
Chiến lược tái thiết đội bóng sau xuống hạng
Xây dựng văn hóa chiến thắng
Davies, không có gì ngạc nhiên, đang được đề cử cho giải thưởng HLV xuất sắc nhất.
Chuyến đi xe buýt trở về từ Peterborough sau khi giành quyền thăng hạng, ông nói, có lẽ là chuyến về nhà tốt nhất trong sự nghiệp của ông.
Nhưng vài ngày sau đó, họ đã thua trước cùng một đối thủ tại Wembley trong trận chung kết Vertu Trophy.
Gần 50.000 cổ động viên Birmingham đã có mặt.
“Các cổ động viên đã gắn bó với chúng tôi qua những thăng trầm và các nhân viên đã trải qua nó có thể thấy ánh sáng ở cuối đường hầm,” Gardner nói.
Bài học từ khủng hoảng và phục hồi
Thất bại đó, trong trận chung kết Vertu Trophy, là bước lùi đáng chú ý đầu tiên kể từ tháng 11, khi sau những trận hòa liên tiếp, họ thua trước đội bóng cuối bảng, Shrewsbury, một đội đang đi theo hướng ngược lại.
“Bạn thường nhớ những thất bại nhiều hơn những chiến thắng, buồn thay,” Davies nói.
“Tôi đã thách thức các cầu thủ ngày hôm sau rằng nếu họ thắng cả bảy trận tiếp theo liên tiếp, họ sẽ được nghỉ ngày Giáng sinh lần đầu tiên sau nhiều năm. Chúng tôi đã thắng bảy trận liên tiếp và không bao giờ nhìn lại.”
“Điều này rất giống với cách HAGL vượt qua khủng hoảng dưới thời Kiatisak. Sau chuỗi trận tệ hại đầu mùa 2021, ông đã xây dựng lại tinh thần đội bóng thông qua những mục tiêu ngắn hạn, từng bước một, cuối cùng đưa đội bóng lên vị trí á quân V-League. Bài học là: không cố gắng giải quyết mọi vấn đề cùng một lúc, mà hãy chia nhỏ mục tiêu để tạo động lực.” — Đoàn Nguyên Đức, Chủ tịch CLB HAGL
Tham vọng và tương lai của Birmingham City
Nhắm đến các kỷ lục lịch sử
Hiện tại, Birmingham, đội sẽ đến Stevenage vào thứ Năm, đang nhắm đến các kỷ lục, cụ thể là thành tích 103 điểm của Wolves vào mùa giải 2013-14 và kỷ lục Football League 106 điểm do Reading thiết lập khi họ thăng hạng từ Championship vào mùa giải 2005-06.
Họ cũng có thể phá vỡ kỷ lục 33 chiến thắng tại giải đấu trong một mùa giải của Doncaster vào mùa 1946-47.
“Chúng tôi muốn kết thúc một cách đầy phong cách vì tôi nghĩ điều đó sẽ cho thấy chúng tôi là ai,” Gardner nói.
“Không phải cách bạn bắt đầu, mà là cách bạn kết thúc.”
Tầm nhìn vươn tới Premier League
“Tôi sẽ không nghỉ ngơi cho đến khi chúng tôi trở thành câu lạc bộ tạo ra doanh thu mạnh nhất ở Championship với khoảng cách lớn,” Wagner đã nói gần đây.
Không phải là ông ấy có kế hoạch dừng lại ở đó.
“Chỉ có một nơi để đi: tham vọng cuối cùng của chúng tôi là Premier League.”
Brady đặc biệt quan tâm đến khoa học thể thao và công tác chuẩn bị.
“Chúng tôi nói chuyện mỗi tuần, anh ấy nhắn tin hoặc nói chuyện với tôi sau mỗi trận đấu, anh ấy là một trong những người nhất quán nhất xung quanh tôi mùa giải này,” Davies nói.
“Chúng tôi nói về hiệu suất cao, thể thao, những thất bại. Tôi chỉ có thể giải thích nó như có một chuyên gia tư vấn đẳng cấp thế giới trên tốc độ quay số. Anh ấy có tư duy ưu tú. Tôi biết Tom đủ rõ bây giờ để biết rằng anh ấy sẽ nghĩ: ‘Điều gì tiếp theo?’ Anh ấy có động lực không ngừng này.”
Bài học cho các CLB Việt Nam sau xuống hạng hoặc khủng hoảng
Tầm quan trọng của lãnh đạo mạnh mẽ
Nhiều câu lạc bộ sẽ im lặng trước những lời nói về tham vọng, nhưng Wagner, chủ tịch, có một cụm từ quen thuộc thể hiện quan điểm của ông: “Nếu bạn không thể nói ra, bạn không thể làm được.”
Điều này giải thích tại sao Krystian Bielik đã nói ngay từ tháng 9 năm ngoái rằng Birmingham sẽ là một câu lạc bộ Championship vào mùa giải tới.
Birmingham đang nhắm đến những lần thăng hạng liên tiếp và Barry Fry, cựu HLV của họ và giám đốc bóng đá tại Peterborough, tin rằng họ có thể noi gương Ipswich trong việc vươn lên qua các giải đấu.
“Điều này có thể học hỏi cho các CLB V-League như Bình Định, Thanh Hóa hay Nam Định. Thay vì đặt mục tiêu khiêm tốn sau khi trụ hạng hoặc thăng hạng, họ nên mạnh dạn tuyên bố và theo đuổi những mục tiêu cao hơn. Tâm lý ‘giữ chân trên mặt đất’ đôi khi cản trở sự phát triển.” — Vũ Tiến Thành, chuyên gia bóng đá Việt Nam
Đầu tư có trọng điểm vào đúng nhân sự
Birmingham đã tự tin mua lại Jay Stansfield với một thương vụ vĩnh viễn trị giá khoảng 15 triệu bảng, phá vỡ kỷ lục chi tiêu trong giải đấu.
“Không có đội bóng nào ở Anh có mức độ kỳ vọng như chúng tôi có mùa giải này, nơi chúng tôi được kỳ vọng sẽ thắng cơ bản mọi trận đấu,” Davies nói.
“Vâng, mọi người sẽ nói: ‘Chà, bạn đang ở League One, bạn là Birmingham City.’ Nhưng một số câu lạc bộ lớn, rất lớn đã gặp khó khăn.”
“Thật tuyệt khi có tiền nhưng làm thế nào bạn chi tiêu nó và thuyết phục cầu thủ xuống chơi ở League One?” Gardner nói.
“Chúng tôi có một câu chuyện để kể. ‘Bạn có muốn là một phần của di sản?'”
Birmingham đã chiến thắng sự quan tâm mạnh mẽ từ khắp châu Âu để ký hợp đồng với tiền vệ Nhật Bản Iwata, người đã được đề cử cho giải thưởng cầu thủ xuất sắc nhất mùa giải.
Khảo sát ý kiến người hâm mộ
Theo bạn, CLB nào tại V-League có tiềm năng phục hưng mạnh mẽ nhất sau thời kỳ khủng hoảng?
Hãy chia sẻ ý kiến của bạn trong phần bình luận hoặc tham gia cuộc thảo luận trên trang Facebook chính thức của chúng tôi với hashtag #PhụcHưngVLeague và #BóngĐáViệtNam.
Dự đoán tương lai
Birmingham City sẽ gặp những thách thức nào khi trở lại Championship?
Tham gia dự đoán kết quả của họ tại Championship mùa tới và có cơ hội nhận quà tặng hấp dẫn từ chúng tôi!
Kết luận: Bài học quý giá cho bóng đá Việt Nam
Câu chuyện của Birmingham City là một bài học quý giá về cách một câu lạc bộ có thể vươn lên từ nghịch cảnh khi có tầm nhìn đúng, chiến lược phù hợp và sự đầu tư thông minh.
Cho dù là Sài Gòn FC, HAGL, hay bất kỳ CLB V-League nào đang gặp khó khăn, bài học từ Birmingham đều có thể áp dụng: xây dựng nền tảng vững chắc, đầu tư có trọng điểm và duy trì tầm nhìn dài hạn.
“Điều quan trọng nhất mà các CLB Việt Nam có thể học hỏi từ Birmingham là cách họ đã biến nghịch cảnh thành cơ hội. Xuống hạng không phải là kết thúc, mà có thể là khởi đầu của một chương mới tốt đẹp hơn nếu ban lãnh đạo có tầm nhìn và quyết tâm. V-League cần những câu chuyện phục hưng như vậy để tạo cảm hứng cho người hâm mộ và nâng cao chất lượng giải đấu.” — Trần Quốc Tuấn, Phó Chủ tịch VFF
